Schokkende stijging? De nieuwste cijfers over chronische aandoeningen in Nederland

Elk jaar worden de laatste cijfers over het aantal mensen met chronische aandoeningen in Nederland gepubliceerd. Ook dit jaar laten deze cijfers weer een forse stijging zien. In één jaar is dat zelfs een stijging van 200.000. We zien al jaren dat het percentage Nederlanders met chronische aandoeningen hoog blijft en blijft stijgen. Desondanks wordt er vrijwel geen aandacht aan deze desastreuze ontwikkeling besteedt, noch in de media, noch in de politiek. In Amerika wordt inmiddels gesproken over een epidemie van chronische aandoeningen. In Nederland is de situatie helaas niet veel beter. Terwijl de Nederlanders steeds zieker worden, geven we ook steeds meer geld uit aan ‘volksgezondheid’. Logisch gezien zou je denken dat met al dat geld dat ze hiervoor uittrekken, de cijfers er anders uit zouden moeten zien, nietwaar? Ik ben van mening dat de epidemie van chronische aandoeningen veel te weinig aandacht krijgt. Ik ga in deze blog in op deze desastreuze cijfers en ga vooral ook in op hoe jij ervoor kunt zorgen dat je geen deel zult uitmaken van deze zorgwekkende statistieken.

De bron van de cijfers

Het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) publiceert jaarlijks de laatste statistieken¹ over het aantal en het percentage mensen met chronische² aandoeningen in Nederland.

De cijfers zijn bepaald op basis van een selectie van 109 chronische aandoeningen zoals die door de huisarts geregistreerd worden. De diagnose³ is gesteld door de huisarts zelf of overgenomen van een andere zorgverlener zoals een specialist.

De vorige maand (22 april jl.) gepubliceerde cijfers zijn de cijfers per 1 januari 2023. De cijfers lopen ruim 2 jaar achter. De cijfers in deze blog geven dus het beeld van ruim 2 jaar geleden.

Chronische aandoeningen  

Laten we eerst eens kijken welke definitie wordt gehanteerd voor ‘chronische aandoeningen’:

“Een ‘chronische aandoening’ is gedefinieerd als een aandoening waarbij over het algemeen geen uitzicht is op volledig herstel. Een chronische aandoening gaat doorgaans gepaard met pijn, geestelijk lijden, beperkingen in functioneren of andere klachten. De mate waarin mensen hinder ondervinden verschilt per aandoening en per individu.”

De overheid definieert een chronische aandoening als iets waar ‘over het algemeen geen uitzicht is op volledig herstel’, oftewel er wordt uitgegaan dat je je leven lang behandeld zal moeten worden voor de betreffende aandoening. 

Met de huidige medische aanpak waarbij de nadruk ligt op het onderdrukken van symptomen⁴, waarbij de oorzaak niet aangepakt wordt, is het begrijpelijk dat herstel niet verwacht wordt.

Mijns inziens is dit een pessimistische kijk op chronische aandoeningen. Als je de oorzaak zou weten en vervolgens aanpakt dan zouden veel aandoeningen volledig kunnen herstellen.

Het lichaam blijft nou eenmaal altijd streven naar een gezonde staat en met het aanpakken van de oorzaak zorgt het lichaam zelf voor herstel. 

Natuurlijk zijn als basis voor dit herstel een goede levensstijl en het voorkomen of aanpakken van tekorten van essentieel belang. 

Aantal Nederlanders met chronische aandoeningen

Op 1 januari 2023 hadden maar liefst 10,6 miljoen mensen in Nederland één of meer chronische aandoeningen. Dit komt overeen met 60% van de Nederlandse bevolking.

Chronische aandoeningen komen vooral voor bij ouderen, maar zoals de grafiek hieronder laat zien, zeker ook bij mensen van andere leeftijden. 

De cijfers laten zien dat per 1 januari 2023 maar liefst 96% van de mensen van boven de 75 jaar één of meer chronische aandoeningen heeft. Ook al willen we allemaal een leven lang in goede gezondheid verkeren, de statistieken wijzen uit dat dit bijna nooit lukt.

Het aantal mensen met chronisch aandoeningen is dus heel hoog en in mijn ogen zelfs onacceptabel hoog. 

De wetenschap heeft allang aangetoond dat een lichaam een leven lang gezond zou kunnen zijn mits we er alles aan doen om het gezond te houden. Doen we met z’n allen iets verkeerd?

Toename van aantal mensen met chronische aandoeningen

Het aantal mensen met chronische aandoeningen is niet alleen schrikbarend hoog, de cijfers laten ook zien dat de aantallen gestaag blijven groeien.

Het percentage Nederlanders met een of meer chronische aandoeningen is gestegen van 50% in 2011 tot 60 % in 2023. Er zijn dus inmiddels meer mensen met dan mensen zonder een chronische aandoening.

Het absolute aantal mensen met één of meer chronische aandoeningen is gestegen van 7,5 miljoen mensen in 2011 tot 10,6 miljoen mensen in 2023, een stijging met 3,1 miljoen mensen. Ik gaf al aan dat alleen in het laatste jaar er al 200.000 mensen bijgekomen zijn.

Een deel van deze groei wordt toegeschreven aan de vergrijzing. Maar daar kan zeker niet alle stijging mee verklaard worden. Daarnaast zou de vergrijzing op zich ook niet deze grote stijgingen mogen veroorzaken.

Voorlopig wordt ook nog niet verwacht dat deze trend zal omkeren. De prognose van de overheid is dat het aantal mensen met chronishe aandoeningen verder zal stijgen tot 12 miljoen in 2050.

Ten gevolge van de toename van het aantal mensen met chronische aandoeningen stijgen de kosten van de ‘volksgezondheid’ ook de pan uit. Inmiddels geven we met z’n allen € 127 miljard uit, ruim € 6.000 per inwoner per jaar.  

Logisch gezien zou je denken dat al dat geld dat ze hiervoor uittrekken, de volksgezondheid ten goede zou moeten komen. Maar uit deze statistieken blijkt dat vrijwel alle uitgaven voor de ‘gezondheidszorg’ naar ziekte en chronische aandoeningen gaat.

Hoe vermijd je chronische aandoeningen?

Het is dus belangrijk dat je ervoor zorgt dat je geen deel gaat uitmaken van deze statistieken. Als je ervan uitgaat dat het lichaam zelf altijd streeft naar volledige gezondheid dan zou dat niet zo moeilijk moeten zijn, toch?

Maar het is zoals mijn goede vriend Frank Suarez altijd zei: “Het enige probleem van een lichaam is dat het een onwetende eigenaar heeft.” De grootste barrière is dat de meeste mensen de kennis ontberen over hoe het lichaam werkt en wat nodig is om het gezond te houden. Deze kennis maakt helaas geen onderdeel uit van het lagere en middelbare onderwijs en overigens ook niet van de opleiding van onze artsen.

De basis van gezondheid is een goede levensstijl. Een goede levensstijl bestaat mijns inziens uit verschillende onderdelen die allemaal van belang zijn en met elkaar samenhangen. Je kunt geen onderdeel verwaarlozen want ze versterken elkaar en dragen allemaal bij aan een goede gezondheid.

Zorg dat je stap voor stap alle onderdelen van een gezonde levensstijl op een hoger plan brengt en je zult de vruchten ervan plukken en jezelf zoveel mogelijk behoeden voor chronische aandoeningen. Ze zijn allemaal belangrijk en we zouden ze allemaal stap voor stap moeten optimaliseren.

Alle belangrijke voedingsstoffen zoals vitaminen, mineralen en spoorelementen, in de juiste hoeveelheid en balans, vormen de basis van een goede levensstijl. Hier valt en staat alles mee, want het lichaam kan nu eenmaal niet zonder deze voedingsstoffen wilt het zichzelf kunnen herstellen.

Het is van levensbelang voor jouw eigen gezonde toekomst dat je dit volledig begrijpt. Deze voedingsstoffen zijn immers de schroefjes en moertjes die alles in ons lichaam laten functioneren.

Je lichaam is ontworpen om gezond te zijn. Het is niet ontworpen om ziek te worden. Dit kan zich alleen voordoen bij tekorten aan voedingsstoffen en een niet optimale levensstijl.

Met de juiste kennis weet je wat je zelf kunt doen, maak daar gebruik van en vertrouw op jezelf. Het is overduidelijk dat we het niet alleen aan anderen kunnen overlaten, en al zeker niet met hoe er in Nederland met de ‘gezondheidszorg’ wordt omgegaan.

Onze gezondheid is een direct gevolg van onze levensstijl en daarom moeten we zelf ook het meeste doen aan het behoud van onze gezondheid. Jij bepaalt hoe je jouw levensstijl indeelt en met wat ik hier in deze blog heb geschreven, hoop ik dat je deze gegevens ter harte neemt.

¹bron: cijfers: Nivel Zorgregistraties Eerste Lijn.  VZinfo.nl = de site is gemaakt door het Centrum Gezondheid en Maatschappij van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Deze site wordt gemaakt door het RIVM in opdracht van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. 

²chronisch: langdurig. van het Grieks khronikos wat ‘van tijd’ betekent, van khronos wat ‘tijd’ betekent.

³diagnose: diagnose = vaststelling van de aard en de plaats van een ziekte of verwonding op grond van de verschijnselen. Van het Grieks diagignōskein [ = onderscheiden], van dia [ = apart] + gignōskein [ = herkennen, weten]

⁴Symptoom = elk ziekteverschijnsel dat enige betekenis heeft voor de herkenning van een ziekte. Van Grieks sumptōma [= kans, symptoom]