Hoe versterk je je mentale weerbaarheid?

De huidige tijd wordt gekenmerkt door een voortdurende instroming van digitale prikkels, maatschappelijke onrust en onzekerheid en het bewust of onbewust aanwakkeren van angst. Dan kom je ook nog eens dagelijkse al het verdrietige en slechte nieuws tegen dat er in de wereld gaande is. Al dit maakt mensen ontvankelijker voor stress, angst en depressieve gevoelens.

Je mentale weerbaarheid en veerkracht bepalen in hoeverre je in staat bent om stress, tegenslagen en druk het hoofd te bieden zonder uit evenwicht te raken.

Het goede nieuws is dat je zelf veel kunt doen om je mentale weerbaarheid te versterken. In deze blog neem ik je mee in wat dat betekent en welke praktische stappen je kunt zetten om sterker en veerkrachtiger in het leven te staan.

Mentale gezondheid

Het gaat niet goed met de algehele mentale gezondheid in Nederland. Maar liefst 43% van de Nederlanders boven 18 jaar meldde bij deze peiling in de afgelopen 4 weken angst- of depressiegevoelens gehad te hebben (cijfers 2023¹).

Ook het percentage scholieren (12-16 jaar) met mentale problemen  is hoog. Zo’n 30% van hen had in 2023² mentale problemen. Hyperactiviteit en aandachtsproblemen werd zelfs bij ruim 37% van de kinderen gediagnosticeerd.

We zien verder dat de aanpak van deze mentale problemen vaak gepaard gaat met een enorm gebruik van psychofarmaca, zoals antidepressiva, antipsychotica, enz. In 2024 verstrekten apotheken aan ruim 2,5 miljoen mensen psychofarmaca ter waarde van meer dan €280 miljoen³. Dit betekent een stijging van 1,0% in het aantal gebruikers (bijna 25.000) en een kostenstijging van 10% ten opzichte van 2023. 

Psychofarmaca lossen de onderliggende oorzaken niet op en werken slechts verdovend. Ze onderdrukken de onderliggende problemen, waardoor structurele oorzaken niet worden opgemerkt of aangepakt. Daarbij hebben deze middelen een enorme lijst van ernstige bijwerkingen, waaronder:

• afhankelijkheid en verslaving;
• onthoudingsverschijnselen bij stoppen, zoals angst, slapeloosheid, trillen, paniek;
• sufheid, slaperigheid of verminderde alertheid;
• geheugen- en concentratieproblemen;
• gewichtstoename en veranderingen in de stofwisseling (o.a. verhoogd risico op diabetes en hart- en vaatziekten);
• seksuele problemen, zoals een verminderd libido, erectie- of orgasmeproblemen;
• emotionele onverschilligheid, waarbij iemands gevoelens minder intens of afgezwakt worden ervaren en geuit;
• bewegingsstoornissen, zoals trillen, spierstijfheid, onvrijwillige bewegingen;
• verhoogde kans op angst of suïcidale gedachten in beginfase van behandeling;
• slapeloosheid of verstoorde slaap;
• hart- en vaatproblemen zoals een verhoogde bloeddruk en hartritmestoornissen;
• maag-darmklachten, zoals misselijkheid, braken, diarree of obstipatie;
• overbelasting van lever of nier;
• verhoogde kans op valpartijen en botbreuken (vooral bij ouderen door sufheid of duizeligheid);
• verwardheid (bij ouderen of bij interacties met andere medicijnen);
• tolerantieontwikkeling, waardoor men steeds meer nodig heeft om hetzelfde effect teweeg te brengen, en
• onderdrukking van onderliggende problemen, waardoor structurele oorzaken (stress, trauma, leefstijl) niet worden aangepakt.

Het is misdadig dat het overgrote deel aan artsen ervoor kiezen deze gevaarlijke medicatie voor te schrijven en niet de patiënt effectief te helpen elk aspect van hun levensstijl aan te passen en te ondersteunen met gezonde voeding en de nodige vitaminen en mineralen.

Dit is het directe en trieste gevolg van de focus in de medische wereld op het onderdrukken van symptomen in plaats van het zoeken naar en verhelpen van de oorzaak.

Met de desastreuze bijwerkingen van deze middelen is het duidelijk dat je die  zoveel mogelijk zou moeten vermijden. Kennis over hoe je je mentale weerbaarheid  kunt ondersteunen is een veiliger en veelal effectievere aanpak.

Jij en je mentale weerbaarheid

Jij bent jij en je lichaam is je lichaam. Jij denkt, droomt, voelt en neemt beslissingen. Je lichaam droomt, denkt en beslist niet en heeft ook geen emoties. Je lichaam heeft echter wel invloed op jou, net zoals jij invloed hebt op je lichaam. Als je lichaam ongemakken vertoont, kost dat energie, je wordt er moe en chagrijnig van. Als het goed met je gaat, heb je meer energie en kun je meer verdragen, zelfs al het fysiek wat minder gaat.

Met andere woorden, je hebt de kracht en het vermogen om je mentale weerbaarheid enorm te versterken.

Je kunt dit bewerkstelligen door onder andere:

1. Probeer eens het nieuws in de media wat minder te volgen: 
   • Het nieuws is vooral een aaneenschakeling van negatieve berichten, terwijl positief nieuws grotendeels onderbelicht blijft.
   • Als je je bezighoudt houdt met al het slechte nieuws in de media, krijg je de indruk dat er weinig in de wereld goed gaat, je er weinig aan kunt doen en het allemaal hopeloos is.
   • Probeer eens een paar weken geen kranten te lezen en het nieuws op tv te vermijden en merk op of je je daarna beter voelt.   
2. Beperk het gebruik van allerlei social media platforms:
   • De aandacht en tijd die besteed wordt aan social media is tegenwoordig aanzienlijk. We communiceren meer met de telefoon dan met de mensen om ons heen, zo lijkt het wel.
   • Uit onderzoeken blijkt dat intensief gebruik van social media gepaard kan gaan met meer angst, depressie en eenzaamheid, ondanks dat het bedoeld is om mensen te verbinden. 
   • De mentale weerbaarheid wordt aangetast door constante prikkels, sociale vergelijking, slaapverstoring, negatieve interacties en een gevoel van afhankelijkheid.
   • Gebruik daarom sociale media met mate en besteed meer aandacht aan echte sociale contacten.
3. Het stellen en hebben van positieve doelen:
   • Studies tonen aan dat mensen met een duidelijk levensdoel langer leven, minder stress ervaren en minder risico lopen op depressie en angst. Ook worden betere mentale functies op latere leeftijd gemeten bij mensen die hun leven als zinvol ervaren.
   • Een doel fungeert als kompas. Als je weet waar je naartoe wilt, kun je keuzes en prioriteiten beter afstemmen, wat leidt tot minder verwarring en doelloosheid, meer structuur en focus en een gevoel van richting in plaats van ronddwalen.
   • Een doel geeft je leven betekenis. Het gevoel dat wat je doet ertoe doet, vermindert gevoelens van leegte of zinloosheid. Mensen met een sterk gevoel van ‘purpose’ rapporteren minder depressieve gevoelens. Zingeving helpt om pijn of tegenslag te dragen, omdat je die kunt plaatsen in een groter kader.
   • Een doel versterkt je mentale weerbaarheid. Als je weet waarom je iets doet, houd je langer vol onder druk. Obstakels worden gezien als tijdelijke uitdagingen in plaats van onoverkomelijke problemen.
   • Een doel geeft vaak ook een band met anderen en voedt sociale steun en een gevoel van waardevol zijn.
4. Vrienden en familie zijn belangrijke pijlers van mentale weerbaarheid: 
   • Studies tonen aan dat mensen met sterke sociale relaties langer leven en minder kans hebben op depressie en angst. Dit terwijl eenzaamheid juist een risicofactor is voor stress, depressie en zelfs lichamelijke ziektes. 
   • Vrienden en familie bieden niet alleen steun in moeilijke tijden, maar ook verbinding, identiteit en zingeving. Sterke sociale relaties is een van de krachtigste beschermende factoren tegen psychische problemen.
   • Vrienden en familie luisteren, geven erkenning en helpen emoties te dragen.
   • Sociale steun werkt letterlijk als een buffer tegen stresshormonen. Bij sterke relaties daalt het cortisolniveau sneller na stressvolle gebeurtenissen. Samen lachen, praten of tijd doorbrengen helpt spanning sneller los te laten.
   • Contact met geliefden bevestigt dat je erbij hoort en waardevol bent. Familie geeft wortels en continuïteit; vrienden geven vaak vrijheid en speelsheid. Dit gevoel van erbij horen versterkt je mentale weerbaarheid.
5. Het mijden van zogenoemde toxische mensen die je herkent aan de volgende eigenschappen:
   • Mensen die door hun gedrag en houding een negatieve, uitputtende of schadelijke invloed op je kunnen hebben. 
   • Ze zijn vaak constant negatief of kritisch: ze zien vooral wat er fout gaat en uiten dat voortdurend.
   • Manipulatief gedrag: anderen gebruiken of controleren om hun zin te krijgen.
   • Slachtofferrol: altijd anderen de schuld geven, nooit verantwoordelijkheid nemen.
   • Drama en conflicten: vaak ruzie, spanning of drama veroorzaken.
   • Jaloezie en rivaliteit: moeilijk kunnen verdragen dat anderen succes, geluk of aandacht hebben.
   • Gebrek aan empathie: weinig tot geen inlevingsvermogen in de gevoelens van anderen.
   • Energiezuigers: je voelt je na een dergelijk contact vaak leeg, gespannen of moe.

Fysieke kant van mentale weerbaarheid 

Je mentale weerbaarheid hangt vooral  van jou af, maar wordt ook sterk beïnvloed door je fysieke gesteldheid. 

Hier zijn de belangrijkste fysieke factoren die invloed hebben op je mentale weerbaarheid:

• Voldoende en regelmatige slaap is cruciaal voor je emotionele evenwicht, geheugen en concentratie. Chronisch slaaptekort verhoogt stressgevoeligheid, angst en kans op depressie.

• Lichaamsbeweging vermindert stresshormonen en verhoogt endorfines (“gelukshormonen”). Regelmatig bewegen en sporten verlagen het risico op depressie en angstklachten. Buiten bewegen geeft de extra voordelen van zonlicht (vitamine D) en contact met natuur.

• Het nemen van preventieve maatregelen om chronische aandoeningen, pijn of ontstekingen te voorkomen .

• Het vermijden van alcohol, drugs en sommige medicijnen omdat die je stemming en weerbaarheid sterk beïnvloeden.

• Het drinken van voldoende water, want zelfs lichte uitdroging kan de concentratie en stemming beïnvloeden.

• Gevarieerde, onbewerkte voeding ondersteunt een gezonde hersenfunctie. Een stabiele bloedsuikerspiegel voorkomt stemmingswisselingen en prikkelbaarheid.

• Het voorkomen van tekorten aan voedingsstoffen zoals vitaminen en mineralen is cruciaal.

Vitaminen en mentale weerbaarheid 

In geval je wel wat versterking van je mentale weerbaarheid kunt gebruiken, hier wat feiten en tips:

Zorg voor voldoende vitaminen, met name de B-vitaminen; verder spelen bepaalde mineralen een uitermate belangrijke rol in de normale werking van je gemoedstoestand, levensenergie en helderheid van geest.

Helaas krijgen veel mensen te weinig van deze broodnodige vitaminen en mineralen binnen, wat de mentale weerbaarheid onder druk kan zetten. 

De EFSA⁴ staat toe dat er voor vitaminen en mineralen gezondheidsclaims⁵ gemaakt worden. Hieronder volgt de lijst van vitaminen en mineralen waarvan wetenschappelijk onweerlegbaar vaststaat dat ze bijdragen aan de normale werking van onze mentale functies:

• vitamine B1 – thiamine
• vitamine B2 – riboflavine
• vitamine B3 – niacine
• vitamine B5 – pantotheenzuur
• vitamine B6
• vitamine B8 – biotine
• vitamine B11 – foliumzuur
• vitamine B12
• vitamine C
• ijzer
• jodium
• zink
• calcium
• magnesium
• fosfor
• koper
• mangaan

We weten dat deze voedingsstoffen een belangrijke bijdrage hebben aan of zorgen voor de normale werking van de volgende (mentale) functies:

• geheugen,
• leerprestaties en -vermogen,
• probleem oplossend vermogen,
• concentratie,
• intelligentie,
• geestelijke inspanning en activiteit,
• een heldere geest,
• weerstand tegen stress,
• helpen bij geestelijke druk en inspanning,
• natuurlijke energie activeren,
• vermindering van vermoeidheid en moeheid,
• energiestofwisseling,
• energie vrijmaken uit de voeding,
• geestelijke inspanning,
• geestelijke veerkracht,
• mentale performance,
• psychologisch functioneren,
• redenatie/het beredeneervermogen,
• goede geestelijke balans,
• geestelijke energie,
• cognitieve functie.

Dit is een indrukwekkende lijst van alle belangrijke mentale functies. Stel je eens voor dat al deze functies prima werken, hoe eenvoudig zou het dan zijn om de uitdagingen waar we mee geconfronteerd worden het hoofd te bieden? 

Het is eigenlijk heel eenvoudig, maar wordt op talloze manieren complex gemaakt, vooral door de leugens en tegenstrijdigheden over bovengenoemde vitaminen en mineralen. En toch is het eenvoudig om ervoor te zorgen dat je alles binnenkrijgt om je mentale weerbaarheid te versterken en er vervolgens achter te komen dat het niet allemaal aan jou lag. 

Je kunt veel meer dan mensen je vaak doen laten geloven.

Artsen en psychiaters

Artsen en psychiaters volgen een protocol dat aangeeft wat te doen en volgen dat vaak zonder verder te kijken. Dit protocol leidt tot het voorschrijven van gevaarlijke kalmeermiddelen, antidepressiva, antipsychotica, pepmiddelen en andere psychiatrische medicijnen om hun patiënten te ‘helpen’. Met de huidige en bekende cijfers is de markt met deze “destructieve middelen” enorm toegenomen en met alle gevolgen van dien.

De invloed van een goede levensstijl, voedingspatroon, vitaminen en mineralen op het zenuwstelsel en de gemoedstoestand zou de basiskennis van elke arts moeten zijn. Met die kennis zou de arts zijn patiënten kunnen helpen hun levensstijl waar nodig te verbeteren, met name wat betreft beweging, voedingspatroon en alle benodigde voedingsstoffen. 

Dit zou onherroepelijk leiden tot een sterke daling van het voorschrijven van deze gevaarlijke psychiatrische medicijnen.

Gebruik de handvatten om je mentale weerbaarheid te versterken

De tijd waarin we tegenwoordig leven kan al snel leiden tot stress, angst en depressieve gevoelens. Daarom is het juist nu belangrijk om je mentale weerbaarheid en fysieke veerkracht maximaal te ondersteunen zodat je tegenslagen en druk het hoofd kunt bieden zonder uit evenwicht te raken.

Voor je mentale gezondheid is het daarom goed om stap voor stap elk deel van je levensstijl dat niet optimaal is te verbeteren, gezond te eten en dagelijkse de bovengenoemde vitaminen en mineralen aan te vullen om je sterker te maken.

Mijn doel is om mensen bewust te maken van de beperkingen van ons huidige medische systeem en om hen inzicht te geven in wat ze zelf kunnen doen voor hun gezondheid. Als we de kennis over hoe de mentale weerbaarheid te versterken gebruiken en delen, dan maken we een kans dat we het gebruik van de gevaarlijke psychiatrische middelen sterk kunnen terugdringen.

Gebruik de handvatten die ik in deze blog aanreik om je mentale weerbaarheid te versterken en te ondersteunen. Doe er je voordeel mee! Deel deze blog ook met mensen die deze kennis goed kunnen gebruiken.

---

1. bron: https://www.vzinfo.nl/mentale-gezondheid/mentale-problemen ↩︎
2. bron: https://www.vzinfo.nl/mentalegezondheid/mentale-problemen ↩︎
3. https://www.sfk.nl/publicatie/2025/farmacie-cijfers/kosten-psychofarmaca-met-10-gestegen ↩︎
4. EFSA is de afkorting voor European Food Safety Agency. De EFSA is een agentschap van de Europese Unie. De belangrijkste taak van de EFSA is onafhankelijk advies geven aan de Europese Commissie, het Europees Parlement en alle lidstaten in verband met voedselveiligheid. ↩︎
5. zie mijn blog over gezondheidsclaims: vitamine.shop/wat-zijn-gezondheidsclaims-en-wat-steekt-hier-achter ↩︎