Nadat ik uitgeloot was in Nederland ben ik met veel enthousiasme begonnen aan mijn medische studie aan de Universiteit van Antwerpen. Het werden boeiende maar zware studiejaren met interessante vakken. Na drie jaar behaalde ik mijn kandidaatsdiploma en zette ik mijn studie voort aan de medische faculteit van de Erasmus Universiteit in Rotterdam. Tijdens dit tweede deel van mijn studie liep ik tegen grote twijfels en onzekerheden aan die tot gevolg hadden dat ik na het behalen van mijn doctorandustitel besloot om desondanks geen arts te worden. In eerste instantie dacht ik dat dit volledig aan mij lag, maar zo’n twintig jaar later realiseerde ik wat mij echt overkomen was. Het had alles te maken met de opzet en inhoud van met name het tweede deel van mijn medische studie die niet aansloot bij mijn behoefte naar begrip.

Wat had ik verwacht

Gefascineerd door het vak biologie op de middelbare school en door mijn interesse om mensen te helpen koos ik voor een medische studie.

In mijn medische studie verwachtte ik veel kennis en begrip op te bouwen over de werking van het menselijk lichaam. Ik verwachtte een expert te worden en alle beschikbare kennis te krijgen die er was over hoe je mensen zou moeten genezen.

Ik vergaarde inderdaad veel kennis in de zes jaar van mijn studie, maar die gaf bij geenszins het gevoel dat ik een expert was. Eenmaal in contact met patiënten voelde ik mij dan ook onzeker en verward. In eerste instantie dacht ik dat dit aan mijzelf lag en kwam ik tot de conclusie dat ik gewoonweg niet geschikt was voor het vak van arts. Na het behalen van mijn doctorandustitel besloot ik dan ook mijn ambitie om arts te worden te laten varen en sloeg ik een volledig andere weg in.

Pas zo’n twintig jaar later realiseerde ik mij wat de echte oorzaak was voor mijn onzekerheid en verwardheid en kwam ik erachter dat de oorzaak dus niet bij mij lag. Ik begon in te zien waarom mijn medische ambities gestrand waren en welke rol de opbouw en inhoud van de medische studie daarin gespeeld hadden. Ik realiseerde dat mijn behoefte om dingen goed te begrijpen niet te combineren was met een medische opleiding.

Zijn artsen echt dé experts?

Veel mensen hebben nog steeds het idee dat artsen de experts zijn die als enigen alles over het menselijk lichaam weten en begrijpen. 

Veel artsen hebben dat idee ook van zichzelf wat verklaarbaar is gezien de zware en langdurige studie van minstens 6 jaar tot wel 12 jaar die uitsluitend gericht is op kennisvergaring over het menselijk lichaam.

Zou dit te maken kunnen hebben met de opleiding van een arts? 

Zo’n twintig jaar na mijn studie zag ik in dat mijn vertrek uit de medische wereld vooral te maken had met de opzet van de medische studie. 

Deze studie bestaat ruwweg uit twee delen. Het eerste deel bestaat vooral uit het vergaren van de basiskennis over de normale werking van het lichaam. Vervolgens zou je verwachten dat op deze verworven kennis verder gebouwd zou gaan worden, maar dat gebeurt maar in zeer beperkte mate. 

Het tweede deel richt zich voornamelijk op het opsporen van symptomen¹, het stellen van een diagnose²en het bepalen van een therapie³. De tweede helft is min of meer een nieuwe studie, waarbij wij vooral onderwezen werden over ziekte.

¹symptoom: elk ziekteverschijnsel dat enige betekenis heeft voor de herkenning van een ziekte. Van het Griekse sumptōma wat kans of symptoom betekent, van sumpiptein wat gebeuren betekent.

²diagnose: het vaststellen welke ziekte iemand heeft op basis van de verschijnselen. Van het Griekse diagignōskein wat onderscheiden betekent, van dia wat apart en gignōskein wat herkennen, weten betekent.

³therapie: behandeling van mensen die lichamelijke of geestelijke klachten hebben. Van het Grieks therapeia wat genezing betekent en van het Griekse therapeuein wat toedienen of medische behandeling betekent.

Kennis met begrip

Het eerste deel van de studie geeft de toekomstige arts inzicht in de opbouw en de werking van het lichaam door middel van interessante vakken met de basiskennis over het lichaam, zoals de volgende:

Stuk voor stuk interessante vakken die veel kennis geven over het lichaam maar vooral ook begrip geven over de structuur, opbouw en de werking ervan.

Dit eerste deel gaf veel kennis dat samenging met begrip. Hierdoor was het gemakkelijker om de kennis je eigen te maken. Als je iets begrijpt kan je het goed onthouden.

⁴anatomie: wetenschap van de bouw en de vorm van menselijke en dierlijke organismen. Van het Grieks ἀνά (aná) wat op, open, en τομή (tomé) wat snede betekent.

⁵fysiologie: leer van de normale levensverschijnselen. Van het Griekse phusiologia wat natuurlijke filosofie betekent.

⁶biochemie: leer van de scheikundige omzettingen. Van het Griekse bios wat menselijk leven betekent en van het Griekse Khēmia wat kunst van de omzetting van metalen betekent.

⁷genetica: erfelijkheidsleer. Van het Latijnse genesis wat gebaseerd is op het Griekse gignesthai wat geboren of geproduceerd worden betekent.

⁸histologie: weefselleer. Van het Latijnse histos wat weefsel betekent. Weefsel is een samenhangend geheel van gelijksoortige cellen waaruit de delen van het lichaam zijn samengesteld. 

⁹cytologie: leer van de organische cel. Van het Griekse kutos wat holte of lichaam betekent. 

¹⁰organel: een gespecialiseerd onderdeel van de cel met een bepaalde functie. Van het Latijnse organum wat instrument, gereedschap betekent.

Tweede helft totaal anders

Men zou verwachten dat we in het tweede deel van de studie dieper in zouden gaan op de kennis en het begrip van het eerste deel van de studie. Gek genoeg gebeurt dit maar in zeer beperkte mate. Ik ben mij gaan realiseren dat de tweede helft van de medische studie eigenlijk een totaal andere studie was, met ziekte als het centrale thema. Genezing van die ziektes kwam daar echter niet bij aan de orde, laat staan preventie.

Dit deel beperkt zich tot het opsporen van symptomen, het stellen van diagnoses en het kiezen van therapieën. Toentertijd stond ik niet stil bij deze beperkte kijk op ziekte en ging ervan uit dat dit alle kennis omvatte. De professoren waren toch de autoriteiten waar je op kon vertrouwen en door de enorme studiedruk had je ook niet veel tijd voor reflectie.

¹¹anamnese: wat de patiënt met betrekking tot de voorgeschiedenis van zijn ziekte kan vertellen. Van het Griekse anamnēsis wat herinnering betekent.

¹²wetenschap die zich bezighoudt met het gebruik van ioniserende straling, ultrageluid en warmtestraling bij het onderzoeken en behandelen van ziekten.

¹³farmacologie: leer van de geneesmiddelen. Van het Griekse pharmakon wat medicijn betekent.

¹⁴chirurgie: heelkunde, het deel van de geneeskunde dat zich bezighoudt met operaties. Van het Griekse χείρ of cheír wat "hand of arm" betekent en ἔργον of érgon wat werk betekent.

¹⁵https://www.vzinfo.nl/chronische-aandoeniningen-en-multimorbiditeit

Eenzijdige kennis

De beperkte aanpak van het denken in symptomen, diagnoses stellen en de daarbij horende therapieën heeft ertoe geleid dat artsen weliswaar veel kennis hebben, maar dat die slechts beperkt is tot ziekte en het onderdrukken van de symptomen. Met wat ik zelf heb ervaren tijdens de studie weet ik nu dat artsen niet de kennis en dus te weinig begrip hebben over wat de achterliggende oorzaak van een ziekte zou kunnen zijn.



Artsen worden geleerd om een diagnose te stellen waar vervolgens een min of meer voorgekauwde therapie uit volgt, die zij tijdens hun studie uit hun hoofd hebben moeten leren en dat in protocollen vastgelegd is. De therapie heeft in de meeste gevallen slechts als doel om de symptomen te onderdrukken of chirurgisch te verwijderen. Wanneer kennis over de oorzaak ontbreekt vindt er geen genezing plaats. Het gaat dus over kennis zonder begrip, maar het vormt wel de basis waarop artsen handelen. De medische studie ging helemaal niet over de onderliggende oorzaak en de rol die levensstijl, voeding, water, vitaminen, mineralen en spoorelementen daarin speelt. Dit terwijl een gezonde levensstijl een cruciale en directe invloed heeft op onze gezondheid.

Daarbij komt nog dat wanneer je kennis krijgt zonder dat je de onderliggende mechanismen begrijpt, je ook gemakkelijker kennis zult accepteren die niet (volledig) waar is. En dit gebeurt dan ook. Een voorbeeld hiervan is de leugen rond cholesterol, die artsen massaal hebben geaccepteerd als zijnde waar en waar veel mensen door zijn gedupeerd.

Heroriënteren artsenopleiding

Er is dus veel ruimte voor verbetering van de artsenopleidingen.  Als eerste zou er een verschuiving moeten komen van een focus op ziekte naar een focus op gezondheid. Preventie en het behoud van gezondheid moeten leidend worden. 


Artsen zouden beoordeeld moeten worden op het aantal gezonde mensen in hun praktijk, niet het aantal zieken. Bij ziekte zou het vaststellen van de oorzaak altijd het doel moeten zijn, want alleen dan kan de ziekte echt aangepakt en genezen worden.

Bij therapie zou in eerste instantie de focus op natuurlijke middelen en methoden moeten liggen. Werkzame 'alternatieve' geneeswijzen moeten een integraal onderdeel gaan vormen van het arsenaal van artsen. Medicatie zou slechts een laatste mogelijkheid moeten zijn.

Kennis over levensstijl, voeding, water, vitaminen, mineralen en spoorelementen moeten een integraal onderdeel gaan vormen van de medische opleiding.

Gelukkig gaan steeds meer artsen dit inzien en lijkt er meer en meer een kentering te komen. Steeds meer artsen willen deze kennis wel vergaren want ook zij willen net als ik mensen echt helpen.

Echte kennis

Zo’n twintig jaar na de afronding van mijn medische studie kwam ik pas tot de ontdekking wat mij weerhouden had om arts te worden. Het proberen de vergaarde kennis te onthouden zonder dat ik er echt begrip van kreeg was voor mij de bottleneck.

Als ik niet begrijp waarom ik bepaalde kennis toepas word ik onzeker en verward. Daarom wil ik eerst een onderwerp volledig begrijpen voordat ik het wil en kan toepassen. Omdat begrip ontbrak liep ik vast in mijn medische studie.

Inmiddels ben ik al ruim 15 jaar bezig in het gebied van levensstijl, vitaminen en mineralen. In deze tijd heb ik veel meer over de werking van het menselijk lichaam geleerd dan in mijn gehele medische studie. Er wordt de medisch student enorm veel kennis onthoudenen daar wringt het schoentje.

Alleen met echt begrip over een onderwerp kun je komen tot oplossingen. Gelukkig is er inmiddels heel veel begrip over de werking van het lichaam, waardoor het mogelijk is geworden om niet alleen gezond te blijven maar zelfs op een veel hoger niveau te presteren dan wat vandaag de dag als normaal beschouwt wordt.