Wat zijn vetten en vetzuren?
Vetten zijn een van de organische stoffen die ons lichaam nodig heeft als bouwstof en brandstof. Vetten bestaan uit koolstof (C), waterstof (H) en zuurstof(O). De basisstructuur van vetten is constant: ze bestaan uit een centraal molecuul (glycerol) en drie vetzuren.
Het centrale molecuul is bij alle vetten hetzelfde. Het zijn dus de vetzuren die de eigenschappen van een specifiek vet bepalen. Er bestaan veel verschillende vetzuren, waarvan de meeste door het lichaam zelf aangemaakt kunnen worden.
Wat zijn essentiรซle vetzuren?
Essentiรซle vetzuren zijn vetzuren die het lichaam niet zelf aan kan maken, terwijl het lichaam ze wel nodig heeft om normaal te kunnen functioneren.
Er zijn twee typen van essentiรซle vetzuren, namelijk omega-3 en omega-6. Daarom zullen we er voor moeten zorgen dat we deze vetzuren binnen krijgen via onze voeding. Het is daarbij niet alleen belangrijk om voldoende binnen te krijgen maar ook om ervoor te zorgen dat er min of meer een balans is tussen omega-3 en omega-6.
Onderzoekers gaan ervan uit dat de ideale omega 6: omega 3-verhouding tussen de 3:1 en 5:1 zou moeten liggen, terwijl ons westers voedingspatroon eerder op een verhouding zit van tussen de 10:1 tot 30:1. Deze overvloed aan omega-6 in vergelijking tot omega-3, kan leiden tot serieuze gezondheidsproblemen.
Omega 6
Omega-6 is dus een van de twee typen van essentiรซle vetzuren. De bekendste vorm van omega-6 is linolzuur. Omdat omega-6 vetzuren zeer rijk vertegenwoordigd zijn in onze moderne voeding, moeten we er wat dit vetzuur betreft juist op letten dat we niet teveel binnenkrijgen.
Een overvloed aan omega-6 kan onder andere bijdragen aan chronische ontstekingen in het lichaam. Het is dus belangrijk om te bepalen of je met je huidige voedingspatroon te veel omega-6 binnenkrijgt. Wanneer je teveel binnenkrijgt is het verstandig je voedingspatroon aan te passen.
Omega-6 vind je vooral terug in plantaardige oliรซn, zoals zonnebloemolie, koolzaadolie, maรฏsolie, saffloerolie (distelolie) en sojaolie. Deze oliรซn worden in veel industriรซle producten verwerkt, zoals onder andere in margarine, halvarine en bak- en braadvetten. Ook vinden we ze terug in koeken, patisserie, snacks, sausen, chips, enzovoort.
Het is dus goed om de hoeveelheid die we aan dit soort producten eten in de gaten te houden. Daarom is het belangrijk dat we goed lezen wat er op de verpakkingen staat van industrieel verwerkte voeding.
Omega 3
Omega-3 is het tweede type van essentiรซle vetzuren. Daarvan zijn eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) de belangrijkste vormen.
In tegenstelling tot omega-6 komen deze veel minder voor in onze voeding. Het is van belang om ervoor te zorgen dat we desondanks voldoende omega-3 binnenkrijgen.We vinden omega-3 vetzuren vooral terug in (vette) vis, schaal- en schelpdieren en in algen.
Omega-3 wordt in belangrijke processen in het lichaam gebruikt die onze gezondheid ten goede komen. Omega-3 is bij veel processen betrokken, in het bijzonder processen die samenhangen met de volgende wetenschappelijk bewezen en geoorloofde gezondheidsclaims:
- Omega-3 EPA en DHA zijn goed voor het hart, de bloeddruk, de triglyceridenspiegel in het bloed, het gezichtsvermogen en de hersenen.
- Ook voor (toekomstige) moeders is het een belangrijk supplement.
- De inname van Omega 3 DHA door de moeder draagt bij tot de normale ontwikkeling van de hersenfunctie en de ogen bij de foetus en zuigelingen die borstvoeding krijgen.
- Omega-3 is ook een belangrijk bestanddeel van celmembranen.
bron: keuringsraad: https://www.keuringsraad.nl/gezondheidsproducten/claimsdatabase
Bronnen van omega 3
Het is een allang bestaand misverstand dat Omega-3 alleen uit vissen komt. Vissen maken echter geen omega-3 aan, maar halen deze vetzuren vooral uit algen maar ook uit krill.
Visolie als bron van Omega 3 heeft als nadeel dat het zware metalen en vetoplosbare gifstoffen, zoals PFAS, PCBโs en dioxines kunnen bevatten.โจOmega uit algen en uit krill hebben dit nadeel niet.
Een belangrijk extra voordeel van de omega 3-vetzuren uit krillolie is dat ze veel beter opgenomen worden dan de omega-3 uit visolie. Daarnaast bevat krill olie ook nog eens fosfolipiden, choline en astaxanthine.
De Gezondheidsraad adviseert om per dag minimaal 200 mg omega 3-vetzuren uit vis binnen te krijgen. Om aan deze dagelijkse hoeveelheid te komen, zou je een keer per week vette vis moeten eten. (circa 100 gram vette vis bevat namelijk zeven keer de aanbevolen dagelijkse hoeveelheid). Maar als je geen vis wilt eten, kun je ook een supplement met een hoge dosering Omega-3 nemen.
Naast het nemen van omega-3 en omega-6 is het ook belangrijk om voldoende andere vitaminen te nemen zoals multivitamine, vitamine B en vitamine D.