Als sporter (met name joggen, fietsen en squash) weet ik hoe belangrijk collageen is voor mijn bewegingsapparaat maar ook voor mijn hart en bloedvaten. Het helpt mij om blessures te voorkomen en sneller te herstellen na een intensieve inspanning. Ik neem dan ook dagelijks een portie van ruim 5 gram collageen.
Omdat collageen doorlopend afgebroken en aangemaakt wordt, zorg ik op deze manier dagelijks voor voldoende bouwstenen om voor de aanmaak van collageen skeletspieren en pezen die zorgen te zorgen en de collageenvoorraad op peil en van goede kwaliteit te houden.
Veel mensen krijgen tegenwoordig te weinig van de bouwstoffen van collageen binnen, doordat onze eetgewoonten in de afgelopen decennia sterk veranderd zijn. Daarnaast neemt de collageenproductie geleidelijk af vanaf je 25e levensjaar. Tekorten aan collageen dragen bij aan onder andere gewrichtsproblemen, huidklachten en een tragere wondgenezing.
In deze blog ga ik in op het belang van collageen voor het lichaam en hoe je de aanmaak en inname kunt verbeteren.
Collageen vormt de structuur van je lichaam
Collageen maakt maar liefst een derde uit van alle eiwitten in je lichaam. Collageen vormt het raamwerk dat je lichaam letterlijk bij elkaar houdt. Collageen is essentieel voor de gezondheid van onder andere je skelet, huid, hart- en bloedvaten en bewegingsapparaat (geheel van botten, gewrichten, skeletspieren, pezen en motorische zenuwen die zorgen voor de lichaamshoudingen en -bewegingen). Ook houdt collageen samen met bepaalde aminozuren de darmwand sterk.
Bij een lagere kwaliteit of onvoldoende collageen verliest het lichaam zijn flexibiliteit: de huid wordt slapper, gewrichten stijver, wondherstel verloopt trager, de darmbarrière verzwakt en vaatwanden worden stijver of kwetsbaarder.
Je lichaam breekt collageen voortdurend af en bouwt het vervolgens weer op. Om hier voor te zorgen heeft collageen drie specifieke aminozuren1 nodig die talrijk in collageen voorkomen plus vitamine C als cofactor2. Ook spelen bepaalde mineralen3 een belangrijke rol. Zonder deze stoffen kan je lichaam geen kwalitatieve collageen aanmaken. Er zijn dus meer voedingsstoffen dan alleen collageen nodig.
Onvoldoende collageen in Westerse voeding
De verschuiving naar gemak en luxe heeft er onbewust voor gezorgd dat we nauwelijks nog collageen binnenkrijgen. Vroeger dronken en aten mensen bottenbouillon, varkensoren, stoofschotels en vlees met botten, huid en pezen. Dat zijn precies de delen waar collageen in zit.
Collageenrijkeproducten zijn op de achtergrond geschoven door bewerkte en snelle opties waar weinig tot geen bindweefsel in zit. Tegenwoordig overheersen kant-en-klaarmaaltijden, ingevroren gerechten en vleessoorten zonder bot of huid.
Spierweefsel (zoals kipfilet of biefstuk) bevat niet de juiste aminozuren. Alleen de collageenrijke delen en bouillon doen dat.
Wat ooit werd gezien als voedzaam, is nu vervangen door voeding die nog nauwelijks collageen bevat. Tegenwoordig voorzien we ons bewegingsapparaat en ander bindweefsel niet langer meer met de voedingsstoffen die het nodig heeft.
De voedingsindustrie en supermarkten hebben deze trend voortgezet door vooral bot- en huidloze producten te verkopen. Deze producten ogen aantrekkelijker en worden makkelijker verkocht, maar bevatten nauwelijks collageen. Daardoor krijgen veel mensen zonder het te weten te weinig bouwstenen binnen om voor de aanmaak van voldoende collageen te zorgen.
Collageensupplementen kunnen een uitkomst bieden
Regelmatige inname van collageen wordt in studies gelinkt aan een gavere huid, minder gewrichtspijn, en een sneller en beter herstel van spieren en pezen.
Natuurlijk kun je al veel doen door je voeding aan te passen. Zo kan je zelf bottenbouillon maken door botten en kraakbeen 12 tot 24 uur te laten koken. Zo trek je er aminozuren en mineralen uit die het lichaam direct kan gebruiken. Ook vleessoorten zoals schenkel, ossenstaart en pezen leveren, indien langzaam gegaard, veel natuurlijke gelatine4 en collageen op.
Is dit voor jou niet een werkbare optie, dan kun je collageensupplementen gebruiken als aanvulling om ervoor te zorgen dat je voldoende bouwstoffen binnenkrijgt om de structuur en het bindweefsel van je lichaam te herstellen, behouden en te beschermen.
Collageen is van nature een groot, complex eiwit waardoor het moeilijk verteerbaar en opneembaar is in de darmen. Daarom maken wij in onze collageenproducten gebruik van gehydrolyseerde collageenpeptiden, kleine stukjes collageen.
Hieronder leg ik uit wat dit precies inhoudt.
Wat zijn gehydrolyseerde collageenpeptiden?
Het woord gehydrolyseerd komt van hydrolyse5: een proces waarbij water wordt gebruikt om grote eiwitmoleculen in kleinere stukjes te breken.
Tijdens deze hydrolyse worden collageenmoleculen afgebroken tot kleinere stukjes. Die kleinere stukjes noemen we peptiden6, kleinere ketens van aminozuren, de bouwstenen van eiwitten.
Bij collageen noemen we de kleinere stukjes daarom gehydrolyseerde collageenpeptiden.
Door collageen te hydrolyseren wordt het oplosbaar in water en gemakkelijker opneembaar in de darmen. De peptiden kunnen al binnen 2 tot 4 uur na inname in je bloed circuleren. Hydrolyse maakt collageen dus bioactief en goed opneembaar.
Vervolgens bereiken deze bouwstenen sneller alle onderdelen van het lichaam die collageen bevatten, waardoor de lichaamseigen aanmaak van collageen op gang kan komen.
In deze weefsels gaan vervolgens bepaalde cellen, fibroblasten7 (jonge bindweefselcellen) genaamd, aan het werk. Hieronder ga ik in op de functie van deze bindweefselcellen.
De centrale rol van fibroblasten
Eenmaal opgenomen, geven de peptiden (de kleinere stukjes eiwitmoleculen) het signaal af aan je fibroblasten (jonge bindweefselcellen) om weefselopbouw of -herstel in gang te zetten. Dat leidt tot meer aanmaak van collageen.
Fibroblasten zijn bindweefselcellen die overal in je lichaam voorkomen waar collageen nodig is. De hoofdtaak van fibroblasten is de aanmaak van de structurele onderdelen van het bindweefsel, waaronder collageen (voor stevigheid), elastine8 (voor rekbaarheid) en glycosaminoglycanen9 (voor hydratatie en veerkracht).
Fibroblasten zijn dus de ‘bouwvakkers’ van je bindweefsel. Ze produceren de eiwitten die de samenstelling van je huid, gewrichten en organen intact houden.
Fibroblasten (jonge bindweefselcellen) zorgen ook voor het herstel van weefsel bij beschadiging. Na een wond of ontsteking worden fibroblasten actief en begeven zich naar het beschadigde gebied om nieuw bindweefsel te vormen.
Als drankje en proteïneshake
Door de oplosbaarheid van collageen hebben we er een drankje van kunnen maken. Het FreeChoice Collageendrankje bestaat uit natuurlijke bioactieve en zeer kleine collageenpeptiden (ruim 5 gram per portie) die vooral zijn ontwikkeld om de huid van binnenuit te verzorgen en verjongen. Ze zijn licht verteerbaar en worden gemakkelijker geabsorbeerd en gedistribueerd in het lichaam. Een portie bevat 1.100 mg vitamine C om de aanmaak van kwalitatieve collageen te ondersteunen. Door collageen van binnenuit aan te vullen help je de huid er stralender uit te zien en verminder je de zichtbare tekenen van het ouder worden. Ook draagt het bij aan mooie haren en nagels en zorg je voor minder gewrichtspijn en een sneller herstel van je spieren en pezen na inspanning.
Daarnaast hebben we de Multicollageen shake, een proteïneshake (30 gram per portie) met een uitgekiende balans aan kwalitatieve wei-eiwitten, elastine, glycosaminoglycanen en ruim 5 gram collageen.
Het is vooral geschikt voor sporters omdat het zowel voor sterke spieren zorgt als ook voor een stevig en flexibel bewegingsapparaat. Het zorgt voor structuur, stevigheid en flexibiliteit omdat het alle essentiële aminozuren bevat in dezelfde verhouding als in je lichaam en is ook nog eens aangevuld met de 5 belangrijkste types collageen.
Ondersteun je huid, bewegingsapparaat, hart- en bloedvaten, darmen en al het andere bindweefsel in je lichaam met het Bioactieve Collageendrankje of de Multicollageen Weiproteïneshake. Het kan niet alleen uitkomst bieden op korte termijn maar vooral ook op langere termijn waarmee je er voor zorgt dat je lichaam ook op latere leeftijd nog steeds flexibel en krachtig genoeg is.
- drie specifieke aminozuren: glycine, proline en hydroxyproline ↩︎
- cofactor: een hulpmolecuul dat een enzym nodig heeft om goed te kunnen werken.
Je kunt het zien als een “sleutel” die het enzym activeert. Zonder die sleutel kan het enzym zijn taak niet uitvoeren. Enzymen zijn eiwitten die allerlei chemische reacties in je lichaam versnellen, zoals het afbreken van voedsel, het aanmaken van energie of het bouwen van weefsels. Veel enzymen kunnen dit niet alleen ze hebben een cofactor nodig om te functioneren. ↩︎ - met name de mineralen koper en zink. ↩︎
- gelatine: een afbraakproduct van collageen. Het ontstaat wanneer collageen uit dierlijk bindweefsel (zoals huid, botten, kraakbeen en pezen) wordt verhit in water. Door die verhitting breekt het collageen gedeeltelijk af en het verliest zijn stevige structuur waardoor het verandert in oplosbare eiwitfragmenten. Met andere woorden: Gelatine is gedeeltelijk gehydrolyseerd collageen. ↩︎
- hydrolyse: splitsing door water. Het is opgebouwd uit twee Griekse woorddelen: hydro- (ὕδωρ / hýdor) wat ‘water’ betekent en -lyse (λύσις / lýsis) wat ‘losmaken’, ‘ontbinding’ of ‘afbraak’ betekent. Dus letterlijk vertaald betekent hydro-lysis: ‘het met water losmaken of afbreken.’ ↩︎
- peptide: een korte keten van aminozuren. Het woord peptide is afgeleid van het Oudgriekse peptós (πεπτός) dat ‘verteerd’ of ‘gekookt’ betekent. De uitgang –ide komt uit het Frans of Latijn, en betekent ‘afgeleid van’ of ‘een verbinding met’. Dus letterlijk betekent peptide: ‘een verbinding die iets te maken heeft met vertering’ of ‘een stof die ontstaat bij het verteren (van eiwitten)’. ↩︎
- fibroblasten: bindweefselcellen die zich overal in je lichaam bevinden, zoals in de huid, pezen, spieren, gewrichtsbanden, organen en bloedvaten. Hun hoofdtaak is het aanmaken van de structurele onderdelen van het bindweefsel, waaronder collageen. Ze produceren de eiwitten die je huid, gewrichten en organen letterlijk bij elkaar houden. Het woord fibroblast komt uit het Latijn en Grieks, en betekent letterlijk ‘vezelvormende cel.’ Het is opgebouwd uit twee delen: fibro– wat van het Latijn fibra komt wat ‘vezel’ betekent. Fibra verwijst naar vezelachtige structuren in weefsel (zoals bindweefsel). -blast komt van het Oudgrieks blastos (βλαστός) wat ‘kiem’, ‘spruit’, of ‘jonge cel’ betekent In de biologie duidt -blast op een celfase die iets vormt of opbouwt. ↩︎
- elastine: een structureel eiwit in het bindweefsel dat zorgt voor elasticiteit en veerkracht. Het komt vooral voor in weefsels die voortdurend uitrekken en terugveren, zoals de huid, de bloedvaten, de longen, de pezen en de ligamenten (banden rondom gewrichten). Je kunt het zien als het “elastiek” van je lichaam — waar collageen stevigheid geeft, zorgt elastine voor flexibiliteit. ↩︎
- glycosaminoglycanen: cruciale bouwstenen in het netwerk waarin collageen en elastine hun werk doen. Het zijn lange, onvertakte ketens van suikermoleculen (polysacchariden) die voorkomen in het extracellulaire matrix, tussen de cellen van bindweefsel. Je kunt ze zien als wateraantrekkende sponsmoleculen die het weefsel stevigheid, veerkracht en hydratatie geven. Kort gezegd: GAG’s houden water vast en vormen de “gel” waarin collageen en elastinevezels zijn ingebed. ↩︎
