Het is tegenwoordig een uitdaging om aan goede voeding te komen en niet verdwaalt te raken in het enorme aanbod van ultrabewerkt industrieel voedsel dat je gezondheid en prestatievermogens ondermijnt.

De kwaliteit van voeding is sterk teruggelopen. Ik ben mij daar in de loop van de tijd steeds meer bewust van geworden. Ik begon in te zien welke voeding mijn prestatievermogen verminderde en dat ik betere keuzes moest maken. Ook zag ik steeds meer en meer de negatieve rol van de voedingsindustrie hierin, die veel geld verdient aan ongezond ultrabewerkt voedsel. Ik ben op zoek gegaan naar gezondere alternatieven. Tegenwoordig eet ik zo gezond en gevarieerd mogelijk, vermijd geraffineerde koolhydraten en geraffineerde plantaardige- en zaadoliën en kies, indien mogelijk voor biologisch en organisch voedsel. Natuurlijk vul ik dit aan met de voor mijn lichaam juiste hoeveelheid van de optimale balans aan vitaminen, mineralen en spoorelementen.

Waarom eten we?

Voeding is een belangrijk onderdeel van onze levensstijl. Bij een gezonde levensstijl is de kwaliteit van de voeding essentieel. Het is een van de belangrijkste basisbeginselen voor onze gezondheid en zo ook voor ons prestatievermogen. Het lichaam streeft in elke omstandigheid altijd naar de beste oplossing. Als we voor de optimale omstandigheden zorgen, geven we het lichaam de kans om optimaal te functioneren, in een goede conditie te komen en te blijven. Hoewel er op de achtergrond complexe lichaamsprocessen plaatsvinden, hoeven we deze niet in detail te kennen om de basisprincipes ervan te begrijpen.

Dit zijn de basisfuncties van het lichaam:

Voeding behoort ons te voorzien van de bouw- en brandstoffen om deze functies mogelijk te maken. De lichaamsprocessen die zorgen voor de bouw, onderhoud, reparatie, bescherming en vernieuwing, maken deel uit van een complex, gecoördineerd en volmaakt afgesteld systeem.

Wat heeft het lichaam nodig?

Ons lichaam is opgebouwd uit de volgende stoffen:

Dit zijn de bouw- en brandstoffen die de verschillende weefsels en organen vormen. Deze worden voortdurend aangemaakt en verbruikt en vormen een fundamentele voorvereiste voor een goede structuur en werking van ons lichaam. Daarom moeten we zorgen voor kwalitatieve voeding die al deze bouw- en brandstoffen bevat.

Met uitzondering van de mineralen worden alle bovenstaande bouw- en brandstoffen ook gebruikt als energiebronnen. Het is belangrijk op te merken dat er verschillende soorten vetten en koolhydraten bestaan. Sommige leveren alleen energie, terwijl andere ook als bouw- en brandstoffen gebruikt kunnen worden.

Deze lichaamsprocessen moeten op de juiste wijze uitgevoerd en beheerst worden. Dit gebeurt met behulp van een andere groep voedingsstoffen, waarvan we, in relatie tot voeding, maar kleine hoeveelheden nodig hebben.

Vitaminen vallen niet onder de permanente bouw- en brandstoffen, maar spelen wel een essentiële ondersteunende rol. Ze zijn nodig en worden verbruikt bij de duizenden processen om energie te genereren en het lichaam in goede conditie te houden.

Voeding voor optimale prestaties

In het algemeen kunnen we stellen dat de bouw- en brandstoffen en vitaminen, de fundamentele voorvereisten vormen voor een normale werking van ons lichaam. Daarom moeten we al deze voedingsstoffen in de juiste verhoudingen en hoeveelheden voorzien voor ons lichaam.

Zoals hierboven vermeld, maken koolhydraten maar 1% uit van ons lichaam. Zelfs mineralen hebben een veel groter aandeel in de opbouw van ons lichaam dan de koolhydraten.

Toch vormen koolhydraten tegenwoordig een groot deel van ons eetpatroon. Met name geraffineerde koolhydraten zijn in overvloed te vinden in onder andere de supermarkten. Deze vinden we terug in veel levensmiddelen zoals brood, pasta, rijst, aardappelen, frisdranken, chips, melk, bier, wijn, snoep, etc., etc.

Tegelijkertijd zijn een aantal veel belangrijkere voedingsstoffen, zoals eiwitten en vetten, naar de achtergrond verdrongen. Hierin speelt de onterechte hysterie rond vetten van de afgelopen decennia een belangrijke rol en kregen we als gevolg daarvan onder andere industrieel bewerkte margarine.

Het voedingsaanbod en de hieruit volgend voedingspatroon bevat tegenwoordig te weinig water, eiwitten, gezonde vetten, mineralen, vitaminen en plantaardige vezels en te veel industrieel geproduceerde meervoudig onverzadigde vetzuren en een overdaad aan geraffineerde koolhydraten. Hiermee is er een enorme kloof ontstaan tussen wat ons lichaam nodig heeft en wat we naar binnen werken.

Ik hoop dat je hiermee begrijpt hoe essentieel het is om ervoor te zorgen dat je de juiste voedingsstoffen in de juiste hoeveelheden binnenkrijgt. Het is logisch dat wanneer je lichaam niet voldoende of de verkeerde voedingstoffen binnenkrijgt, je ook niet voldoende en optimaal kunt presteren.

Voor de algehele gezondheid om zowel fysiek als mentaal topprestaties te kunnen leveren, is het essentieel dat je op zoek gaat naar kwalitatieve en gevarieerde voeding zodat je alle voedingsstoffen in de juiste balans en hoeveelheid binnenkrijgt. Natuurlijk mag en moet je van voeding kunnen genieten, maar wel met de voorwaarde dat je het lichaam voedt (en niet alleen maar vult).

Het doel van voeding is je lichaam te voorzien van alle voedingsstoffen zodat je optimaal kan functioneren.

Verborgen honger

Een veel voorkomende misvatting is dat als je geen hongergevoel hebt, je geen honger kunt hebben. Mensen kunnen sterven van de honger zonder ooit het gevoel te hebben gehad dat ze honger hadden.

Wanneer we ons verzadigd voelen, maar ons lichaam niet voldoende noodzakelijke voedingsstoffen heeft binnengekregen, ontstaat er een situatie van verborgen verhongering. Door ongezonde voeding met te veel geraffineerde koolhydraten en industrieel geproduceerde plantaardige en zaadoliën te consumeren kunnen we onze trek stillen, maar veroorzaken we desondanks schade en ernstige tekorten.

Het is belangrijk dat je weet dat deze zogenaamde verborgen verhongering bestaat.

Er is een enorm aanbod van ultrabewerkt voedsel (ultra processed food) in de supermarkten. Omdat de voedingsindustrie belachelijk veel geld verdient aan deze producten, wordt er veel geld in promotie gestoken. Daarnaast zijn deze producten verleidelijk omdat ze vaak lekker smaken, lang bewaard kunnen worden en gemak bieden. Zo kunnen ons verleiden om de verkeerde keuzes te maken.

Ultrabewerkt voedsel heeft talrijke heftige industriële behandelingen ondergaan, en bevat vaak veel geraffineerde koolhydraten, suikers en verkeerde vetten. Hierdoor bevatten ze veel calorieën en weinig of geen nuttige voedingsstoffen zoals eiwitten, gezonde vetten, vezels, vitamines en mineralen.

Steeds meer wetenschappelijke studies tonen aan dat er een verband bestaat tussen de talloze aandoeningen en de consumptie van veel van dit type voeding.

Door de enorme winsten is de voedingsindustrie niet erg geneigd is om de koers te verleggen naar gezonde voeding.

Overdaad aan suiker

Veel fysieke problemen kunnen het gevolg zijn van een teveel aan suiker en andere geraffineerde koolhydraten. Diabetes type 2 is een bekende aandoening die veroorzaakt wordt door langdurig en te veel geraffineerde koolhydraten te consumeren. Maar ook overgewicht, obesitas, hoog cholesterol en zelfs ziektes zoals kanker zijn gerelateerd aan een dieet met een overdaad aan geraffineerde koolhydraten.

Zoals hierboven vermeld, vormen koolhydraten maar 1% uit van de bouwstoffen in ons lichaam. Toch zijn koolhydraten een groot deel van onze voeding gaan uitmaken. Koolhydraten die in het lichaam snel omgezet worden en vrijkomen als glucose en fructose kunnen in grote mate voor veel gezondheidsproblemen zorgen.

Wanneer je te veel geraffineerde koolhydraten eet, stijgt de bloedglucose snel wat resulteert in de aanmaak van een grote hoeveelheid insuline. Insuline is een hormoon dat ervoor zorgt dat de glucose in de cellen wordt opgenomen waardoor de hoeveelheid glucose in het bloed weer daalt. Maar een groot aanbod van glucose door geraffineerde koolhydraten kan leiden tot een teveel aan insuline in het bloed. Dit kan vervolgens leiden tot een hormonale chaos in het lichaam omdat een teveel aan insuline de werking van andere hormonen vermindert. Zo kan een grote hoeveelheid insuline onder andere de werking van de schildklierhormonen verstoren wat tot depressiviteit, prikkelbaarheid, slapeloosheid en ontstekingen zou kunnen leiden.

Het zijn met name geraffineerde koolhydraten zoals suiker, brood, pasta, frisdranken, chips, melk, bier, wijn, snoep, enz., die voor problemen kunnen zorgen. Ook voeding zoals aardappelen, rijst en havermout die voor een groot deel uit zetmeel bestaan, aangezien dit soort voeding relatief snel wordt omgezet in te veel glucose. Ondanks de gezonde aspecten van zoet fruit, moeten we er rekening mee houden dat ook die veel fructose kunnen bevatten.

Door de overdaad aan koolhydraten zijn een aantal veel belangrijkere voedingsstoffen, zoals eiwitten en vetten, naar de achtergrond verdrongen. Wanneer we er echter voor zorgen dat deze (geraffineerde) koolhydraten slechts een kwart van onze maaltijd beslaan, dan kunnen we de schadelijke gevolgen voorkomen.

Kies de juiste vetten

Ten koste van steeds meer koolhydraten zijn de eiwitten en vetten naar de achtergrond verdrongen. Hierin speelt de onterechte hysterie rond vetten van de afgelopen decennia een belangrijke rol want ze zijn ten onterechte als oorzaak toegewezen voor de epidemie van hart- en vaatziekten.

Het feit dat we hierdoor veel minder vet zijn gaan eten, heeft er echter niet voor gezorgd dat ziektes die worden toegeschreven aan te veel vet (zoals aderverkalking, hartaanval, hersenbloeding) hierdoor zijn teruggedrongen.

Het aantal mensen dat wereldwijd lijdt aan ziektes die worden toegeschreven aan vet en cholesterol zijn de afgelopen decennia juist toegenomen.

De enige vorm van vet die wel heeft bijgedragen aan deze epidemie zijn de meervoudig onverzadigde vetten en oliën¹ (industrieel vervaardigde plantaardige- en zaadoliën die een overmaat aan linolzuur en andere omega 6 vetten bevatten).

Voorbeelden van deze oliën zijn maïsolie, sojaolie, koolzaadolie, zonnebloemolie en andere plantaardige oliën. Door hun moleculaire samenstelling hebben ze een oxiderende werking (‘roesten’) wat leidt tot snellere veroudering en schade aan het lichaam.

In plaats van deze schadelijke oliën zou je voor olijfolie moeten kiezen voor voedsel dat niet gebakken of gefrituurd hoeft te worden. Olijfolie is niet geschikt voor bakken en frituren omdat het geen hoge temperaturen verdraagt. Voor bakken en frituren kan je beter kokosolie of avocado-olie gebruiken.

De reclames van de voedingsindustrie en de media waarschuwen ons ook al decennialang voor de gevaren van cholesterol. Dit werd gebruikt om ons te overtuigen om koeienboter, die cholesterol bevat, te vervangen door margarines. Desalniettemin is de margarine die aan ons verkocht wordt niet het gezonde alternatief zoals dat ons voorgehouden wordt.

Voor de productie van margarine worden vetten industrieel onder hoge temperaturen verwerkt waarbij schadelijke transvetten worden gevormd, die erg schadelijk zijn voor ons lichaam en onze stofwisseling verstoren. Na dit proces blijft er een wit vet over, waar een gele kleurstof aan toegevoegd wordt om de margarine op boter te laten lijken. Uit studies blijkt dat juist deze margarines bijdragen aan problemen met hart- en bloedvaten.

Het is dus verstandig om margarine te vermijden en te kiezen voor echte boter. Boter bevat verzadigd vet dat het lichaam op een natuurlijke wijze kan gebruiken.

¹ Meervoudig onverzadigde vetten en oliën: oliën en vetten die bestaan uit moleculen van koolstof-, waterstof- en zuurstofatomen. Meervoudig onverzadigde oliën bevatten veel koolstofatomen die niet verbonden zijn met waterstofatomen, waardoor ze reageren op zuurstof en kunnen oxideren of vergaan. Het gaat onder andere om oliën zoals maïsolie, plantaardige olie en zonnebloemolie.

Conclusie

Het is heel belangrijk om ervoor te zorgen dat we alle voedingsstoffen in de juiste hoeveelheden en de juiste balans binnenkrijgen.

In het algemeen bevat ons voedingspatroon te weinig water, eiwitten, vetten, mineralen, vitaminen en plantaardige vezels en een teveel aan geraffineerde koolhydraten en verkeerde vetten.

Met andere woorden er bestaat een kloof tussen wat we nodig hebben en wat er veelal geconsumeerd wordt.

Het is logisch dat wanneer het lichaam niet alle voedingstoffen in de juiste hoeveelheden binnen krijgt, het niet optimaal gezond kan zijn. Ook een overdaad van bepaalde voedingsstoffen kan gezondheidsproblemen veroorzaken zoals bijvoorbeeld bij geraffineerde koolhydraten en bepaalde schadelijke vetten.

Om gezond te blijven is het daarom van belang om naar de kwaliteit en de variatie van onze voeding te kijken, zodat we alle bouwstoffen in de juiste mate en balans binnen krijgen. Vermijd ultrabewerkte voeding en kies voor verse, liefst biologische en organische producten.

Het doel van voeding is het lichaam te voorzien van alle voedingsstoffen zodat het optimaal kan functioneren. Je lichaam zal je dankbaar zijn.