Wintertijd: zorg voor voldoende vitamine D!

In de herfst en winter is het belangrijk om je vitamine D op peil te houden, omdat je blootstelling aan zonlicht dan aanzienlijk afneemt. Leer hoe!

winter en vitamine D. vrouw in de bus die naar muziek luistert met een koptelefoon en winterkleding draagt.

Inhoudsopgave:

Vitamine D, de zonvitamine

Vitamine D3 is naast vitamine C misschien wel de meest genoemde vitamine, voornamelijk bekend door haar positieve invloed op de botten en het immuunsysteem.

De meeste vitamine D wordt in de huid aangemaakt door blootstelling aan zonlicht. Naast de huid spelen de lever en de nieren een belangrijke rol in de omzetting van vitamine D.

Het is een algemeen bekend feit dat we vitamine D zelf aanmaken door blootstelling van onze huid aan zonlicht. Het lichaam maakt de vitamine D aan uit cholesterol.

Het advies is dan ook om dagelijks tien tot twintig minuten tussen 10 uur ’s ochtends en 3 uur ’s middags met in ieder geval onbedekte armen en benen buiten in de zon door te brengen. Dit is echter alleen voldoende in een deel van de lente en de zomer. Zonnebrand werkt overigens averechts omdat hiermee de aanmaak van vitamine D wordt verminderd.

Mensen met een donkere huid en meer pigment zouden er rekening mee moeten houden dat zij moeilijker vitamine D aanmaken bij blootstelling aan zonlicht. Ook mensen op hogere leeftijd hebben meer zon nodig omdat de aanmaak van vitamine D met de leeftijd aanzienlijk af kan nemen. Tijdens de herfst en winter is voor ons allemaal de zon niet sterk genoeg om voldoende vitamine D aan te kunnen maken. Het is daarom vooral in de herfst en winter belangrijk om ervoor te zorgen dat we voldoende vitamine D binnenkrijgen met de voeding of met behulp van supplementen.

Schema met uitleg over de manieren waarop het lichaam vitamine D binnenkrijgt

Hoe herken je een vitamine D tekort

Een gebrek aan voldoende vitamine D gaat zelden gepaard met eenduidige symptomen. Kenmerken zijn vaak algemeen van aard, zoals vermoeidheid, verminderde weerstand, spierzwakte, ongemakken aan de botten of sombere en neerslachtige gevoelens. Helaas wordt hierdoor de bron van de symptomen vaak niet onderkend, totdat er kritische deficiëntieverschijnselen optreden zoals vallen of osteoporose (botontkalking).

Talloze functies van vitamine D

Vitamine D3 is bij zeer veel processen betrokken, met name (maar niet uitsluitend) de processen die samenhangen met de volgende wetenschappelijk bewezen en toegestane gezondheidsclaims:

Vitamine D:

  • heeft een positieve invloed op het immuunsysteem,
  • zorgt mede voor een goede weerstand,
  • bevordert een goed calciumgehalte in het bloed,
  • draagt bij tot de opname van calcium en fosfor uit de voeding, 
  • draagt bij tot een normaal gebruik van calcium en fosfor door het lichaam,
  • speelt een rol bij botaanmaak,
  • draagt bij aan de instandhouding van sterke botten;
  • is goed voor de opname van kalk,
  • verhoogt de opname van kalk in de botten,
  • helpt bij het celdelingsproces,
  • speelt een rol in weefselgroei en -ontwikkeling, en
  • draagt bij aan de aanmaak van cellen en weefsels,
  • draagt bij aan een sterk gebit,
  • is van belang voor het opbouw van sterke tanden,
  • is goed voor de spieren,
  • is belangrijk voor een normale spierwerking,
  • speelt een rol bij het behouden van soepele en sterke spieren,
  • helpt om de risico’s van vallen te verminderen, in verband met houdingsinstabiliteit en spierzwakte. Vallen is een risicofactor voor botbreuken bij mannen en vrouwen vanaf 60 jaar,
  • draagt bij aan het normale functioneren van het immuunsysteem van kinderen,
  • draagt bij aan een normale groei en ontwikkeling van de botten van kinderen,
  • is goed voor het skelet van kinderen.

Vitamine D en de seizoenen

Door een interessant onderzoek uit 1998 werd vastgesteld dat de vitamine D waarden in de herfst, winter en een deel van de lente lager zijn dan in de zomer.

Een steekproef onder mensen tussen de 50 en 80 jaar van een kleine Zuid-Duitse stad, toonde aan dat de vitamine-D-waarden in het bloed in de periode van oktober tot en met mei laag was. Daarentegen waren de Vitamine D-waarden in de zomermaanden juist hoog. Hiermee bewezen de onderzoekers dat de seizoenen een bepalende invloed hebben op de aanwezigheid van vitamine D in het lichaam.

Seizoensgebonden variatie van vitamine-D-waarden 
in een steekproef onder inwoners 
van een kleine Zuid-Duitse stad 
[leeftijd van 50-80 jaar]

grafiek met epidemische griep en vitamine D

Bron: Article ‘Epidemic influenza and vitamin D’, J.J. Cannell, R. Vieth, J.C. Umhau, M.F. Holick, W.B. Grant, S. Madronich, C.F. Garland, E. Giovanucci [https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2870528/?utm_source=Vit+D+Flu+by+Month+Fri+3%2F27&utm_campaign=Newsletter&utm_medium=email]

Piekmaanden griepactiviteit

De onderstaande afbeelding toont de griepactiviteit aan in Nederland voor de griepseizoenen van 2016 tot en met 2020. In de horizontale as staan de weken van het jaar en in de verticale as de aantallen mensen met een influenza-achtig ziektebeeld, IAZ, (influenza = griep) per 10.000 inwoners.  

Piekmaanden griepactiviteit

De grootste griepactiviteit zien we in de eerste maanden van het jaar. Voor de griepseizoenen 2016/2017 tot en met 2019/2020 vindt de meeste griep plaats tussen week 50 (december) en week 15 (april). We zien ook dat elk jaar de epidemische drempel wordt overschreden.

Bron: Nederlands Tijdschrift voor Medische Microbiologie: ‘Influenzaseizoen 2019/2020 in Nederland – Een milde korte influenza A-epidemie’ [https://www.nvmm.nl/ntmm/artikeloverzicht/december-2020/ingezonden-influenza-overzicht-20192020/]

Verband tussen griep & vitamine D3

Een Amerikaanse onderzoeksgroep heeft naar het verband gekeken tussen de vitamine-D-bloedwaarden en het aantal mensen met griep. Zij zagen een omgekeerd evenredig verband tussen de vitamine-D-waarden en het voorkomen van griep. Wanneer de vitamine-D-waarden (zwarte punten en lijn) hoog zijn, is er geen of nauwelijks griep. En wanneer de vitamine-D-waardes (blauwe balken) laag zijn, komt griep wel veel voor.

Piekmaand griepactiviteit 1982 1983 tot en met 2017-2018 met gemiddeld vitamine D-gehalte per maand

Het belang van magnesium

Je lichaam heeft magnesium nodig om de werkzaamheid van vitamine D in het lichaam te garanderen. Zonder voldoende magnesium zal de hoeveelheid vitamine D die door je lichaam kan worden aangemaakt en gebruikt, beperkt zijn.

Het belang van magnesium

Je lichaam heeft magnesium nodig om de werkzaamheid van vitamine D in het lichaam te garanderen. Zonder voldoende magnesium zal de hoeveelheid vitamine D die door je lichaam kan worden aangemaakt en gebruikt, beperkt zijn.

Belang van vitamine K2

Wanneer je calcium binnenkrijgt via de voeding of als supplement, zou het naar het botweefsel moeten gaan. Helaas kan het calcium echter ook in de bloedvaten neerslaan waar het voor verkalking van de bloedvaten en mogelijke vaatvernauwingen kan zorgen. Dit wordt de calcium paradox genoemd. Het is nu duidelijk dat vitamine K2 de oplossing is voor de calcium paradox. Het is niet genoeg om alleen maar voor voldoende calcium te zorgen. Het moet in het lichaam op een correcte manier verwerkt en gebruikt worden. Vitamine K2 activeert zowel het eiwit dat de neerslag van calcium in de bloedvaten voorkomt alsook het eiwit dat zorgt dat het calcium aan het botweefsel wordt gebonden. Dus simpel gezegd, de activatie en werkzaamheid van deze twee eiwitten zorgen ervoor dat calcium naar het botweefsel gaat in plaats van naar de bloedvaten. Daarom dat wij vitamine K2 hebben toegevoegd aan het CalMag-drankje en aan de Multivitamine Optimum.

In de herfst en winter daalt onze blootstelling aan zonlicht, wat leidt tot een sterk verminderde aanmaak van vitamine D. Desondanks is het belangrijk om onze vitamine D het gehele jaar door op peil te houden omdat deze vitamine zoveel essentiële functies voor ons lichaam uitoefent. Daarom bevatten de multivitaminen van FreeChoice een hoge dosering vitamine D en hebben we kwalitatieve vitamine D supplementen. 

Zorg altijd voor voldoende vitamine D in je lichaam met behulp van de FreeChoice Formule (Multivitamine, CalMag-drankje en vitamine C). Het kan nodig zijn om in de winter extra vitamine D te nemen. 

Deel dit artikel: